Izabella Pyrkosz

W naszym świecie często spotykamy się z różnymi problemami społecznymi, jednym z takich problemów jest akceptowanie niepełnosprawności różnych osób w naszym otoczeniu.

Ten temat jest dość obraźliwy, gdyż nie każdy z nas jest przyzwyczajony do kontaktu z takimi osobami i często nie mamy bladego pojęcia, jak z nimi rozmawiać lub ich traktować. Dlatego opanowani strachem, że możemy ich zranić, zazwyczaj je ignorujemy. Takie zachowanie źle wpływa na psychikę osoby niepełnosprawnej, ponieważ czuje się ona osamotniona, odrzucona przez społeczeństwo z powodu swojej odmienności. Czynnikami wpływającymi na psychikę i zachowanie osoby niepełnosprawnej są:

-  rodzice,

-  otoczenie,

-  konieczność komunikacji,

-  chęć do „otwarcia się" przed światem.

 

Rodzice mają szczególny wpływ na osobę niepełnosprawną, ponieważ mają z nią bezpośredni kontakt od młodości, dlatego takie osoby w pełni ufają swoim rodzicom, ponieważ mają one pewność, że cele do jakich dążą ich rodzice są dla nich dobre. Można wyróżnić 3 typy rodziców osób niepełnosprawnych.

Pierwszym rodzajem są rodzice nadwrażliwi i nadopiekuńczy. Jest to jedna z dwóch złych postaw opiekunów. Takie osoby chętnie zamykałyby niepełnosprawnych w czterech ścianach i niepokazywany ich światu. Często biorą cały problem na siebie i nie dadzą sobie pomóc. Tacy rodzice mają na dziecko negatywny wpływ, ponieważ nastawiają własne dzieci wrogo do świata.

Osoba niepełnosprawna myśli wtedy, że świat jest zły i odrzuca tą osobę ze środowiska, ponieważ jest inna. Rodzice nie powinni tak traktować dziecka, bo każda osoba potrzebuje kontaktu z rówieśnikami. Na skutek takiego traktowania osoba niepełnosprawna zamyka się w sobie.

Drugim typem są rodzice obojętni, których nie interesuje los własnego dziecka.

Jest to najgorszy z rodzajów, bo dziecko nie dość, że nie ma pojęcia o świecie i funkcjonowaniu w nim, nie wie, czy zostanie zaakceptowane przez społeczeństwo to w dodatku jest odrzucane przez rodziców. A na taki typ rodziny nie zasługuje nikt, a już w szczególności osoba niepełnosprawna. Każdy z nas zasługuje na miłość rodzinny, ponieważ bez niej czulibyśmy się niepotrzebni. Osobie niepełnosprawnej miłość rodziców jest do życia tak samo potrzebna jak tlen do oddychania, gdyż to ona sprawia, że mamy dla kogo i po co żyć.

Ostatnim i najlepszym rodzajem są rodzice aktywni i otwarci na problem swojego dziecka. Tacy rodzice chętnie przyjmują wszelką pomoc i starają się otworzyć świat swoim dzieciom. Chcą, aby ich dziecko było aktywne społecznie, poznawało świat i miało wsparci rodziny. Dzięki tym rodzicom dzieci są otwarte na kontakty z ludźmi, nie boją się odrzucenia i są pewniejsze siebie. Rodzice takich dzieci są szczęśliwi, ze ich dziecko, mimo niepełnosprawności, normalnie funkcjonuje i rozwija się, rozszerza zainteresowania i ma na kogo liczyć w przyszłości. Ten typ jest zdecydowanie najlepszym, jaki mógł się trafić.

Dużą rolę w życiu osoby niepełnosprawnej odgrywa otoczenie. Jeśli taka osoba jest akceptowana to nie boi się wyjść na zewnątrz. Dlatego każdy z nas powinien w pobliży osoby niepełnosprawnej zachowywać się naturalnie. Otoczenie to ważny czynnik, który sprawia że osoba jest wesoła i otwarta, gdy ją akceptuje lub przygnębiona, zamknięta w sobie i smutna, gdy ją odrzuca. Większość ludzi nie zdaje sobie z tego sprawy, ze może mieć wpływ na charakter, spojrzenie na świat i nastrój osoby niepełnosprawnej, więc powinniśmy uważać, jak się zachowujemy, co mówimy aby nie zranić tej osoby. Dlatego kolejnym czynnikiem wpływającym jest odpowiednia konieczność komunikacji. Osoba niepełnosprawna jest zazwyczaj samotna, wic dla niej rozmowa z inną osobą jest bardzo ważna. Dzięki rozmowie nie zamyka się w sobie i może podzielić się swoimi uczuciami i wrażeniami z drugą osobą. Potrzeba komunikowania występuje u każdego z nas. Osobie niepełnosprawnej dodaje pewności siebie, bo każdy czuje się pewniej gdy ma z kim porozmawiać, a gdy nikt nie zwraca na niego uwagi, czuje się samotny.

Dlatego uważam, że nie powinniśmy ignorować osób niepełnoprawnych, bo mogą się poczuć samotne.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na psychikę jest charakter takiej osoby.

Wiele zależy od chęci i charakteru osoby niepełnosprawnej. Nie każda taka osoba chce się otworzyć na świat. Zwykle może to zależeć od rodziców, ale również od charakteru i przypadku, w jaki sposób osoba stała się niepełnosprawna.

Osobom po wypadku trudniej pogodzić się z losem i otworzyć się na świat niż osobie urodzonej z niepełnosprawnością. Dlatego osoby po wypadku mają od razu kontakt z fachowym psychologiem. Fachowiec kontaktuje się z grupami wsparcia, które pomagają osobom po wypadku dojść do siebie. Jest wiele organizacji niosących pomoc takich jak: PCPR, Prometeusz, Ośrodek pomocy, PFRON, Stowarzyszenie pomocy dla osób niepełnosprawnych i ich przyjaciół. Wiele firm i organizacji wspiera również osoby niepełnosprawne akcjami charytatywnymi.

Jednymi z tych organizacji jest Caritas, PCK oraz Polsat, Plus, TVN, KCK oraz Fundacja Pajacyk. Jednak najwięcej wie o tym osoba zajmująca się pomocą rodzinom niepełnosprawnym. Pani z Gminnego Ośrodku Pomocy Społecznej udzieliła mi wywiadu na temat osób niepełnosprawnych.

1. Jak inne osoby postrzegają osoby niepełnosprawne i w jaki sposób zachowują się w stosunku do nich?

F: Osoby niepełnosprawne w wieku szkolnym są wożone do specjalnych szkół i ośrodków opiekuńczych. A jeśli ktoś ma kontakt częsty z taką osobą, to nie jest jakoś uprzedzona, lecz jeżeli osoba niepełnosprawna jest jakoś izolowana to jednak nie ma tego kontaktu ze światem zewnętrznym.

2. Czy są jakieś grupy społeczne, które zajmują się takimi osobami?

F: Tak, mamy na terenie gminy od niedawna takie stowarzyszenie osób niepełnosprawnych ich przyjaciół i rodzin, które nazywa się Prometeusz oraz jest głównie Ośrodek Pomocy Społecznej, gdyż Prometeusz nie jest jeszcze na tyle specjalnie rozpowszechniony.

3. W jaki sposób pomaga się osobom niepełnosprawnym, aby było im łatwiej funkcjonować?

F: Jest coś takiego jak Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w skrócie PFRON. Ta instytucja zajmuje się pomocą osobom niepełnosprawnym np.: w zatrudnieniu, w likwidacji barier architektonicznych, pomoc finansową czyli na zakup wózka inwalidzkiego, aparatu słuchowego, kul, sprzętu ortopedycznego itp. Czasami również Caritas zajmuje się pomocą. Unia Europejska organizuje różne przedsięwzięcia, dzięki którym osoby z wysokim stopniem niepełnosprawności wychodzą z domu. Jest możliwość zrobienia prawa jazdy dla osób niepełnosprawnych fizycznie, jest również dofinansowanie na zakup specjalnego samochodu dla takich osób. Jako Ośrodek Pomocy Społecznej pomagamy głównie finansowo takim osobom i ich rodzinom np. osobom, które ukończyły gimnazjum są dofinansowane opłaty za przejazd do Częstochowy lub dożywienie.

4. W jaki sposób każdy z nas może pomóc takim osobom?

F: Myślę, że przez kontakt i traktowanie tych osób jak najbardziej normalnie, czyli jak się pozna taką osobę, to nie skupiać się na ich jej niepełnosprawności tylko traktować ją jak każdą inną osobę. Niektórzy rodzice chcę zafundować czasami wyjazd do kina czy do teatru takim osobom, również pszczelarze ofiarują im miód.

5. Jakie imprezy są organizowane dla osób niepełnosprawnych?

F: Są różne olimpiady, jest Międzynarodowy Dzień Dziecka, Mikołajki, różne przedstawienia dla dzieci.

6. Wiele osób nie wie jak rozmawiać z taką osobą, czego nie powinniśmy mówić lub o co pytać rozmawiając z nią?

F: To zależy jak osoba jest otwarta, czy niepełnosprawnym jest od urodzenia, bo łatwiej jest takiej osobie wtedy mówić o niepełnosprawności, a jeżeli ta niepełnosprawność była skutkiem wypadku to znacznie trudniej jest się „otworzyć". Zależy też od osobowości człowieka, bo z osobą niepełnosprawną umysłowo lub psychicznie raczej ciężko porozmawiać, bo trudno jest uzyskać odpowiedź na temat jaka ta osoba jest.

7. Czyli ogólnie podsumowując osoby niepełnosprawne należy traktować jak normalnych obywateli.

F: My jako osoby z pomocy społecznej lub lekarze powinni przynajmniej podchodzić jak do równych członków, obywateli.

8. Bardzo dziękuję za wywiad na temat niepełnosprawności.

F: Bardzo proszę i dziękuję.

Jak widać osoby niepełnosprawne są różnie postrzegane w otoczeniu.

Niektórzy traktują je jak normalnych rówieśników inni je ignorują, a jeszcze inni są w stosunku do nich przewrażliwieni. Z wywiadu dowiadujemy się, że każdy z nas może pomóc takiej osobie w sposób komunikowania się z nim, więc powinniśmy traktować osobę niepełnosprawną jak najbardziej normalnie.

Przecież wszyscy jesteśmy równi. Każdy z nas ma serce, głowę oraz duszę.

Więc osoby niepełnosprawne są tacy sami jak my, one również czują, kochają i nienawidzą, dlatego nie powinniśmy je „traktować z góry", tylko jak najbardziej na równi. Podsumowując te informacje, każdy ma prawo do godności osobistej, rodzinnej miłości oraz do życia, więc nie ignorujmy osób niepełnosprawnych lecz starajmy się im pomagać aby były szczęśliwe i czuły Się potrzebne.

Izabella Pyrkosz